Stowarzyszenie Akademia Wilanowska, dzięki dofinansowaniu z budżetu Województwa Mazowieckiego, realizuje film edukacyjny pt. „Na Kurpiach, na świętego Marcina – kapusta i gęsina”.
Tradycyjna Kuchnia Kurpiowska
Tradycyjna kuchnia kurpiowska była biedna, ale syta i smaczna. Chętnik pisał: „Z ogrodowizn i warzyw znane są dziś: pasternak, kapusta, buraki, marchew, brukiew, dynia (bania, zwana na Kurpiach 'malon’), cebula, mak oraz dziki szczaw.” W XIX wieku upowszechniła się na Kurpiach, jak i w całej Polsce, uprawa ziemniaków i kapusty, które z czasem stały się podstawą kurpiowskiej kuchni.
Kapusta z Gęsiną na Kurpiach na Świętego Marcina
Kapusta była i jest przyrządzana na wiele sposobów. Przyrządza się z niej zupy, kiszonki i potrawy na gorąco. Jedną z charakterystycznych potraw świątecznych na Kurpiach Puszczy Zielonej jest kapusta z gęsiną. Przyrządza się ją tradycyjnie późną jesienią, na świętego Marcina. Podaje się ją na gorąco, duszoną z gęsiną.
Hodowla Gęsi na Kurpiach
Niemal w każdym kurpiowskim gospodarstwie hodowano gęsi, które wykorzystywano na wiele sposobów. Mięso dodawano do świątecznych potraw, z tłuszczu gęsiego topiono postny smalec, a pióra wykorzystywano do kołder i poduszek. Gęsi były wysoko cenione w ludowej kulturze i kuchni. Na Kurpiach nawet lepiono z ciasta ich figurki (nowe latko), które ustawiano w świętym kącie.
Wizyta u Pani Elżbiety Prusaczyk
Przed św. Marcinem zawitaliśmy z kamerą do Pani Elżbiety Prusaczyk w Tatarach, wybitnej twórczyni i mistrzyni kurpiowskiej kuchni. Dzięki Pani Prusaczyk poznaliśmy tajniki przygotowywania kurpiowskiej kapusty z gęsiną. Mamy nadzieję, że obraz filmowy choć po części odda niezwykły smak tej kurpiowskiej potrawy. W zdjęciach udział wzięły: Pani Elżbieta Prusaczyk z Tatar i Pani Krystyna Łaszczych z Kadzidła. Obu bohaterkom serdecznie dziękujemy za pomoc w realizacji zdjęć, wspaniałe opowieści o kuchni kurpiowskiej i pyszną kapustę z gęsiną!
Przepis na Tradycyjną Kurpiowską Kapustę z Gęsiną
Składniki:
- 2-3 kg kapusty kiszonej
- Mięso z gęsi: 2 udka, pierś, szyjka, skrzydełka, tuszka
- 1 szklanka kaszy jęczmiennej
- Ok. ½ kg prośnianek (gąsek zielonek)
- Opcjonalnie 10 dag sadła gęsiego
- Przyprawy: listek, ziele angielskie, sól, pieprz
Sposób Przygotowania:
- Najpierw obłożyć dno dużego garnka sadłem gęsim, a następnie umieścić w garnku kiszoną kapustę i mięso.
- Następnie wrzucić listek laurowy i ziele angielskie. Dusić około 2 godzin.
- Pół godziny przed końcem dodać kaszę i dobrze wypłukane prośnianki.
- Po tym czasie wyjąć mięso, usunąć kości i rozdrobnić. Dodać gęsinę do całości, wymieszać.
- Na koniec doprawić według uznania solą i pieprzem.
Zadanie publiczne dofinansowane z budżetu Województwa Mazowieckiego.